هرگونه حضور علمی منطبق با انتظارات روز بایستی براساس رویکردي نظام‌مند و ساختارمندي به آینده‌نگري برنامه‌ریزی شود تا از فقدان انسجام در تحلیل‌ها و پیش‌بینی‌هاي آینده و عدم توجه کافی به روندها و تحولات بلندمدت جلوگیري کند.
تاب‌آوري در مواجه با اختلالات احتمالی، عدم قطعیت‌ها، انطباق‌پذیري و تشویق به برنامه‌ریزي انعطاف‌پذیر که می‌تواند با شرایط جدید سازگار شود، افزایش توان پیش دستی و افزایش قدرت سرمایه گذاري بلندمدت استراتژیک، می‌تواند از جمله چالش‌های کلی فراروی آینده نگری باشد.
عضو اندیشکده علم الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، چالش‌های فراروی ماموریت های مرکز الگو را چنین بیان کرد:اتصال به یک مکتب مولد و اندیشه ورز در عرصه آینده پژوهی و اتصال به یک پشتوانه مکتبی و اتاق فکر و اندیشه آینده محور نیاز برنامه ریزان در مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت است.
وی ادامه داد: اکثر الگوهاي منتشر شده در سراسر دنیا متصل به مکتبی بوده و از یک پشتوانه مولدي و مکتبی برخوردار هستند و بازتابهایی از مکاتب فکري و اندیشه اي به کشورهاي دیگري انتشار یافته است. از طریق نگرش مکتبی می‌توان خطوط اصلى و روشها، بایدها و نبایدها، خوب‌ها و بدها، هدف‌ها و وسیله‌ها، نیازها و دردها و درمان‌ها، مسئولیت ها و تکلیف ها مشخص شده باشد.
استاد دانشگاه تهران همچنین برای مکتب آینده پژوهی ایرانی اسلامی خصوصیاتی ذکر کرد که به برخی از آنها اشاره می شود: دین مبین اسلام به آینده می‌نگرد و آن را به عنوان یک فرصت براي تعالی، امید و سعادت می‌داند. با توجه به ارزش‌ها و آرمان‌هاي اسلامی و ایرانی، آینده مطلوب خود را تعریف و براي ساختن آن اقدام می‌کند. علم هم به آینده توجه ویژه دارد و آن را به عنوان یک پدیده پیچیده و چندبعدي می‌شناسد، با استفاده از روش هااي آینده‌پژوهی، آینده‌هاي ممکن، محتمل و مرجح را شناسایی، تحلیل و پیش بینی می‌کند و براي انتخاب و تحقق آینده مرجح و مطلوب سیاستگزاري می‌کند. با ایجاد تعامل و همکاري با صاحب نظران، نخبگان، مسئولان، دانشجویان و عموم مردم، آگاهی و آمادگی آنها را براي مواجهه با آینده افزایش می‌دهد.
دکتر عیوضی راهکارهاي استفاده از مکتب آینده پژوهی ایرانی در الگوي اسلامی ایرانی پیشرفت را به صورت خلاصه چنین بیان کردند:
- تبیین مبانی و ارزش هاي اسلامی و ایرانی در آینده پژوهی به منظور جهت دهی به مطالعات و پژوهش‌ها
- استفاده از تجارب و آموزه‌هاي تاریخی در تحلیل روندها و پیش بینی آینده که به پیش بینی درست و صحیح از آینده کمک می‌کند.
- تأکید بر هویت ملی و فرهنگی در مطالعات آینده پژوهی و لحاظ کردن این موضوع در ترسیم چشم اندازهاي آینده
- مشارکت فعال اندیشمندان و متخصصان و جلب مشارکت آنها در مطالعات آینده پژوهی و استفاده از نظرات و ایده‌هاي هر یک
- ترویج فرهنگ آینده پژوهی در میان عموم مردم به منظور ارتقاي سواد آینده نگري عمومی
ایشان در پایان سخنان خود اظهار داشت: راه اندازی این مکتب آینده پژوهی با توجه به ویژگی هایی که برای آن ذکر شد، می‌تواند کمک کننده اجرای سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت باشد؛ براین اساس راه اندازي و حمایت از مکتب آینده پژوهی ایرانی می تواند این کمک‌ها را به مرکز الگو داشته باشد:
- با تحلیل و پیش بینی تحولات و چالش‌هاي آینده کشور و جهان، به تدوین و اجراي سیاست‌ها، برنامه‌ها، استراتژي‌ها و پروژه‌هاي مرتبط با الگوي پیشرفت کمک کند.
- با تولید و انتشار محتواي علمی و فرهنگی در قالب مقالات، کتاب‌ها، نشریات، گزارش‌ها، فیلم‌ها، نرم افزارها، بازي‌ها و غیره به ترویج و گسترش دانش و ادبیات آینده پژوهی و الگوي پیشرفت کمک کند.
- با برگزاري همایش‌ها، کارگاه‌ها، نشست‌ها، جشنواره‌ها، مسابقات و فعالیت‌هاي آموزشی و ترویجی به ارتباط و تبادل نظر با صاحب نظران، نخبگان، مسئولان، دانشجویان و عموم مردم در زمینه آینده پژو هی و الگوي پیشرفت کمک کند.
- با ایجاد شبکه هاي همکاري و هم افزایی با نهادها و سازمان‌هاي داخلی و خارجی که در حوزه آینده پژوهی و الگوي پیشرفت فعالیت می‌کنند به بهره گیري از تجارب و دستاوردهاي آنها کمک کند.
از آنجا که مرکز الگوي اسلامی و ایرانی پیشرفت نیز یک نهاد بالادستی است که از سوي رهبر جمهور ي اسلامی ایران با هدف تبدیل ایران به خاستگاه «تمدن نوین اسلامی-ایرانی» بنا شده است. بنابراین، می‌توان گفت که هر گونه حمایت و مشارکت در تقویت مکتب آینده پژوهی ایرانی به تحقق اهداف و چشم اندازهاي مرکز الگوي اسلامی و ایرانی پیشرفت ارتباط مستقیم و نزدیکی دارد.
گفتنی است مشروح این نشست و پرسش و پاسخ صاحبنظران به صورت کتابچه ای تدوین در بخش انتشارات وبگاه مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در دسترس عموم قرار خواهد گرفت.
