اندیشکده خانواده مرکز الگوی اسلامی­ ایرانی پیشرفت، در نشست علمی اردیبهشت ­ماه، با آگاهی از اهمیت بهره‌­گیری از شاخص‌­ها و نماگرهای دقیق در رصد وضعیت نهاد خانواده و پایش آن، به تبیین ضرورت‌­ها و چگونگی تعیین شاخص‌­های اندازه­‌گیری پرداخت.

سرکار خانم دکتر فلاحتی عضو هیات علمی پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی اظهار داشت: یکی از مشکلات نهادهای مرتبط در این حوزه نداشتن داده‌­های به روز و ثبتی مبناست. در حال حاضر به دلیل مشکلات تولید اطلاعات و داده‌­های ثبتی مبنا، ابزار مناسبی برای رصد نهاد خانواده در اختیار نداریم. بر همین اساس لازم است نهادهای متولی، مکلف به تولید داده‌­های ثبتی مبنا شوند.

آقای دکتر حبیب­الله مسعودی فرید متخصص پزشکی اجتماعی و عضو فرهنگستان علوم نیز در خصوص اهمیت شاخص و نماگر اظهار داشت: شاخص­ها با مصادیق سر و کار دارد و به همین دلیل نیازمند تعریف عملیاتی است. در حال حاضر اکثر نهادهایی که در حوزه خانواده دارای مسئولیت می‌­باشند، فاقد شاخص‌­های مصداقی ثبتی مبنا و به روز برای رصد رفتار نهاد خانواده می‌­باشند. بر همین اساس لازم است اندیشکده خانواده در راستای وظایف ذاتی خود اهتمام لازم را به این مهم معطوف دارد.

در این نشست اعضای اندیشکده درباره اهمیت شاخص و نماگرها در بررسی‌ها و پژوهش‌های مربوط به حوزه خانواده به بحث و بررسی پراختند و اظهار داشتند؛ اصولاً شاخص (Index) و نماگر (Indecator) به متغیرهایی اطلاق می­‌شود که برای سنجش عملکرد سازمان مورد استفاده قرار می­‌گیرد. به عبارت دیگر شاخص­‌ها و نماگر­ها ابزار اندازه‌­گیری پدیده­‌های مورد مطالعه است. شاخص و نماگر کمیتی است که به وسیله آن می‌­توان تغییرات ایجاد شده در یک پدیده را مورد اندازه­‌گیری قرار داد. داشتن شاخص و نماگر دقیق از ضروریات زندگی اجتماعی و نهادهای حکمرانی و هر گونه سازمان فرهنگی، اقتصادی، آموزشی و غیره است. رصد تحولات خانواده و اظهار نظر در خصوص خانواده مستحکم و متعالی نیز بدون بهره­‌گیری از شاخص­‌ها و نماگر­های معتبر فاقد ارزش علمی است. همان‌­طوری که برای اندازه‌­گیری قد، وزن، دما، نمره، درآمد، فقر، بزهکاری، تلاش و امثال آن نیاز به مقیاس معتبر کمی و کیفی داریم، برای اندازه‌گیری استحکام و تعالی خانواده نیز نیازمند ابزار مناسب، پایا، پویا و معتبر می­‌باشیم. از چنین منظری ضروری است ابزارهای اندازه‌­گیری خانواده مستحکم و متعالی از پایائی (Reliability) و اعتبار (Valitity)  علمی برخوردار باشد؛ در غیر این صورت نمی‌­توان فاصله وضع موجود و وضع مطلوب و به طور کلی رفتار نهاد خانواده را به درستی اندازه­‌گیری کرد.

Back to top