اندیشکده خانواده مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، در نشست علمی اردیبهشت ماه، با آگاهی از اهمیت بهرهگیری از شاخصها و نماگرهای دقیق در رصد وضعیت نهاد خانواده و پایش آن، به تبیین ضرورتها و چگونگی تعیین شاخصهای اندازهگیری پرداخت.
سرکار خانم دکتر فلاحتی عضو هیات علمی پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی اظهار داشت: یکی از مشکلات نهادهای مرتبط در این حوزه نداشتن دادههای به روز و ثبتی مبناست. در حال حاضر به دلیل مشکلات تولید اطلاعات و دادههای ثبتی مبنا، ابزار مناسبی برای رصد نهاد خانواده در اختیار نداریم. بر همین اساس لازم است نهادهای متولی، مکلف به تولید دادههای ثبتی مبنا شوند.
آقای دکتر حبیبالله مسعودی فرید متخصص پزشکی اجتماعی و عضو فرهنگستان علوم نیز در خصوص اهمیت شاخص و نماگر اظهار داشت: شاخصها با مصادیق سر و کار دارد و به همین دلیل نیازمند تعریف عملیاتی است. در حال حاضر اکثر نهادهایی که در حوزه خانواده دارای مسئولیت میباشند، فاقد شاخصهای مصداقی ثبتی مبنا و به روز برای رصد رفتار نهاد خانواده میباشند. بر همین اساس لازم است اندیشکده خانواده در راستای وظایف ذاتی خود اهتمام لازم را به این مهم معطوف دارد.
در این نشست اعضای اندیشکده درباره اهمیت شاخص و نماگرها در بررسیها و پژوهشهای مربوط به حوزه خانواده به بحث و بررسی پراختند و اظهار داشتند؛ اصولاً شاخص (Index) و نماگر (Indecator) به متغیرهایی اطلاق میشود که برای سنجش عملکرد سازمان مورد استفاده قرار میگیرد. به عبارت دیگر شاخصها و نماگرها ابزار اندازهگیری پدیدههای مورد مطالعه است. شاخص و نماگر کمیتی است که به وسیله آن میتوان تغییرات ایجاد شده در یک پدیده را مورد اندازهگیری قرار داد. داشتن شاخص و نماگر دقیق از ضروریات زندگی اجتماعی و نهادهای حکمرانی و هر گونه سازمان فرهنگی، اقتصادی، آموزشی و غیره است. رصد تحولات خانواده و اظهار نظر در خصوص خانواده مستحکم و متعالی نیز بدون بهرهگیری از شاخصها و نماگرهای معتبر فاقد ارزش علمی است. همانطوری که برای اندازهگیری قد، وزن، دما، نمره، درآمد، فقر، بزهکاری، تلاش و امثال آن نیاز به مقیاس معتبر کمی و کیفی داریم، برای اندازهگیری استحکام و تعالی خانواده نیز نیازمند ابزار مناسب، پایا، پویا و معتبر میباشیم. از چنین منظری ضروری است ابزارهای اندازهگیری خانواده مستحکم و متعالی از پایائی (Reliability) و اعتبار (Valitity) علمی برخوردار باشد؛ در غیر این صورت نمیتوان فاصله وضع موجود و وضع مطلوب و به طور کلی رفتار نهاد خانواده را به درستی اندازهگیری کرد.