شنبه, ۲۴ آذر ۱۴۰۳

رئیس اندیشکده

آیت الله ابوالقاسم علیدوست

 - عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی (1380 – تاکنون)

 - ناظر طرح در مرکز تحقیقات فقهی قوه قضاییه (1382 – تاکنون)

 - مدرس مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) (1383 – تاکنون)

 - عضو شورای عالی مدرسه خاتم‌الاوصیا (1389 – 1398)

 - رئیس انجمن علمی فقه و حقوق اسلامی حوزه علمیه (1390 – 1396 و 1398 - تاکنون)

 - رئیس شورای عالی انجمن‌های علمی حوزه‌های علمیه (1392 – 1396)

 - عضو شورای علمی راهبردی هیئت حمایت از کرسی‌های نظریه‌پردازی (1392 – تاکنون)

 - سردبیر فصلنامه تخصصی قبسات (عربی) (1389 – 1391)

 - مدیر مسوول دو فصلنامه قرآن، فقه و حقوق اسلامی (1392 – تاکنون)

 - عضو هیات تحریریه فصلنامه علمی ـ پژوهشی حقوق اسلامی (1376 – تاکنون)

 - عضو هیات امنای پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی (1392 – 1398)

 - عضو علمی گروه قرآن و مطالعات زبان‌شناختی (دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم) (1391 – تاکنون)

 - عضو هیات موسس مرکز پژوهشی فقه و اجتهاد فاضل (مرکز فقهی ائمه اطهار) (1388 – تاکنون)

 - عضو کمیته تحصیلات تکمیلی گروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی (1391 – تاکنون)

 - عضو شورای علمی مجمع‌التقریب مذاهب اسلامی (از 1389)

 - عضو کمیته علمی مدارج شورای مدیریت حوزه‌های علمی (1389 – تاکنون)

 - عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم (1387 – تاکنون) 

دبیر اندیشکده

حجت الاسلام و المسلمین سید علیرضا حسینی

اعضای اندیشکده

ردیف

نام و نام خانوادگی

1 آیت الله ابوالقاسم علیدوست

2

آیت الله علی عندلیبی

3

آیت الله محسن فقیه حبیبی

4

آیت الله محمد قائنی

5

حجت الاسلام مهدی نیازی شاهرودی

6

حجت الاسلام محمد عمومی

7

حجت الاسلام سید ابوالقاسم نقیبی

8

جناب آقای دکتر سید محمد حسینی

9

جناب آقای دکتر مصطفی فضائلی

10

جناب آقای دکتر سید فضل الله موسوی

11

جناب آقای دکتر محمد محمدرضایی

12

جناب آقای دکتر توکل حبیب زاده

تعريف عنوان انديشكده

بزرگترين آرزوى صالحان تشکیل حکومتی آزاد و مستقلی است كه در سایه آن احکام نورانی شریعت مقدس اسلامی اجرا شده و حقوق انسانها آن چنان كه اسلام دستور داده است رعايت می شود:" الَّذينَ إِنْ مَكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ وَ أَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ وَ لِلَّهِ عاقِبَةُ الْأُمُورِ" (سوره حج ، 41) و حرکت در راه پيشرفت و تعالی و سعادت انسانى سرمشق همه متولیان امور و برنامه ها و فعالیت ها قرار بگیرد.

بدون تردید، آنچه براى حفظ آزادى و استقلال جامعه و حکومت لازم است، همان است كه فقه و فقيه دارد. اين فقيه است كه زير بار ديگران و تحت نفوذ اجانب نمى‏رود؛ و تا پاى جان از حقوق ملت و از آزادى و استقلال و تماميت ارضى وطن اسلامی دفاع مى‏كند. زیرا  فقه تئورى واقعى و كامل اداره انسان از گهواره تا گور است. و فقیه منادی و مرزبان آن است.

در فقه اسلامي، هر آنچه كه در سعادت انسان سهم مؤثري دارد و جامعه انساني بدون آن به زندگي كامل سعادت‏مندانه راه نمي يابد، تأمين و تحصيل آن به نحو كفايي يا عيني، واجب شده است. و بدین خاطر است که حكومت به فلسفه عملى تمامى فقه در تمامى زواياى زندگى بشريت تفسیر می شود و نشان دهنده جنبه عملى فقه در برخورد با تمامى معضلات اجتماعى و سياسى و نظامى و فرهنگى می باشد. و لذا، همه ترس استكبار از همين مسأله است كه فقه و اجتهاد جنبه عينى و عملى پيدا كند و به گونه ای در مسلمانان، جامعه و نظام اسلامی قدرت برخورد به وجود آورد که دشمنان خدا و اسلام و مسلمین همیشه در هراس و وحشت همه جانبه قرار بگیرند: "تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَ عَدُوَّكُم‏"(سوره انفال ، 60).

بنابراین، رسالت فقه و بر عهده فقیهان جامع الشرایط است که با اجتهاد مستمر بر اساس کتاب و سنت معصومين‏ سلام‏ الله‏ عليهم‏ اجمعين،‏ مسیر حرکت جامعه و نظام اسلامی را بر اساس موازین شریعت و در راستای اهداف الهی هموار و تضمین نمایند. و این مهم زمانی میسر خواهد شد که  از حداکثر ظرفیت فقه و فقاهت در فرآیند دسترسی به الگوی پیشرفت و نقشه اداره نظام و جامعه اسلامی بهره لازم و کافی برده شود. رسالت سنگینی که اندیشکده فقه و حقوق اسلامی عهده دار آن است.انشاءا...

تعريف قلمروي موضوعي انديشكده

از جمله پرسش های اساسی پیش روی این اندیشکده که بیانگر قلمرو موضوعی آن می باشد عبارت است از :

1 . نقش بنیادین، راهبردی و کاربردی فقه شیعه در روند پیشرفت مادی و معنوی فرد، جامعه و نظام اسلامی چیست و سازکارهای قابل دسترس به منظور ایفای اثربخش و کارامد این نقش ها کدامند؟

2 . رسالت و وظایف حوزه فقاهت در فرآیند تولید اندیشه و نظریه های پیشرفت اسلامی و نهادینه سازی گفتمان پیشرفت در سطوح مختلف جامعه و نظام اسلامی چیست و الزامات، چالش ها و سازکارهای انجام بهینه این رسالت و وظایف کدامند؟

3 . چه انتظاراتی از فقه، فقهاء و فقاهت در فرایند تدوین، اجرا و پایش الگوی اسلامی پیشرفت وجود دارد؟ ظرفیت و وضعیت موجود حوزه فقاهت چه نسبتی با انتظارات دارد ؟ راهکارهای دستیابی به وضعیت نرمال چیست؟

4 . روند پیشرفت فقهی جامعه و نظام اسلامی طی ده های گذشته چگونه بوده و با کدامین چالش ها، خلاء ها و محدودیت هایی مواجه شده است؟ سیاست ها و الزامات برون رفت از وضعیت موجود چیست و سند الگوی پیشرفت اسلامی چگونه می تواند مسیر مورد انتظار و نتیجه بخش را فراهم نماید؟

بدیهی است هر یک از سؤال های اساسی یاد شده گستره وسیعی از پرسش ها و مباحثات فنی 0تخصصی) و عمیقی را پیش روی اندیشکده باز کرده است و امید می رود با اهتمام همکاران و حوصله و پشتیبانی متولیان امور مرکز بخش قابل توجهی از انتظارات و تعهدات محقق گردد.

لازم به یادآوری است که نبود فرهنگ و گفتمان لازم در جامعه فقهی و حقوقی موجود و فقدان پیشینه و تراث علمی لازم دو محدودیت اصلی پیش روی برنامه ها و فعالیت های اندیشکده است که ناهمواری مسیر و صعوبت کار را مضاعف کرده است.

تشريح حوزه كاربردي و مخاطبان انديشكده

- مراکز آموزشی و پژوهشی فقه و حقوق اسلامی اعم از دانشگاه ها، مدارس عالی، مؤسسات، پژوهشگاه ها و پژوهشکده ها

- گروه های علمی و پژوهشی فقهی و حقوقی

- حلقه های علمی و کرسی های تدریس فقه و حقوق

- نهادهاي متولي و ناظر نسبت به اجرای شریعت در گستره نظام اسلامی

تشريح ارتباط موضوعي انديشكده با ديگر انديشكده‌ها

با توجه به وظیفه مشاوره و نظارت فقهی این اندیشکده نسبت به دیگر اندیشکده های مرکز، همه اندیشکده های مرکز مرتبط با این اندیشکده می باشند و در راستای حسن انجام این وظیفه کارگروه های تخصصی ( فقه و اقتصاد، فقه و سیاست، فقه و فرهنگ، فقه و جامعه) طراحی و تشکیل و راه اندازی شده است.

نوع و موضوع ارتباط هم ارایه مبانی، اصول، اهداف، راهبردها و شاخص های فقهی پایه به تناسب حوزه های فعالیت و مأموریت تخصصی اندیشکده‌ها است.

Back to top