رئیس دانشگاه تهران با اشاره به تحولات سریع جهانی و توسعه فناوری‌های هوش مصنوعی و الکترونیکی، گفت: اگر ما می‌خواهیم آینده خود را تا ۵۰ سال آینده در قالب سندی تدوین کنیم، باید به گونه‌ای تدوین شود که با تحولات جهانی آینده منطبق و سازگار باشد.
به گزارشبه گزارش دفتر ارتباطات مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، دکتر محمود نیلی احمد آبادی امروز در هشتمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفتکه در دانشگاه تهران برگزار شد، هدف از برگزاری این کنفرانس را بررسی سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت دانست و در این باره، اظهار کرد: این سند در حال حاضر وارد مرحله اجرایی‌شدن شده است و شانس موفقیت بیشتری دارد، ولی برای موفقیت در این سند لازم است که نگاه نقادانه‌ای در جهت تقویت این سند داشته باشیم.
وی بزرگترین چالش اسناد تدوین‌شده در کشور را پیاده سازی و اجرایی نشدن آنها دانست و در عین حال ادامه داد: ما در ایران در ایجاد نهاد، سازمان‌ها و موسسات و همچنین تدوین اسناد و قوانین با سرعت بالا و به خوبی عمل می‌کنیم، به گونه‌ای که ما همه سازمان‌ها و نهادهای مشابه آن‌چه که در خارج وجود دارد را در ایران داریم؛ چرا که تصور ما بر این است که عدم موفقیت ما در اجرای اسناد، نبود نهادهای مشابه خارجی است. لذا با الگوبرداری از سایر کشورها اقدام به ایجاد نهادها می‌کنیم، بدون اینکه به راندمان آنها توجهی شود.
نیلی احمد آبادی توسعه دانشگاه را نمونه‌ای از این اقدامات نام برد و خاطر نشان کرد: هیچ کشوری بدون داشتن دانشگاه تصور پیشرفت را نخواهد داشت، لذا ما پذیرفته‌ایم که دانشگاه‌ها از الزامات قطعی هستند، ولی در ایران به صورت بی‌رویه نسبت به راه‌اندازی دانشگاه‌ها اقدام کرده‌ایم در حالی که به سرمایه‌گذاری و بهره‌وری آنها کمتر توجه شده است.
رئیس دانشگاه تهران در بخش دیگری از صحبت‌های خود با انتقاد از تدوین قوانین بسیار در کشور، با تاکید بر اینکه در برخی از جاها نیاز به قانون زدایی داریم، اضافه کرد: ما در بسیاری از موارد قوانین زیادی را تدوین کرده‌ایم و در حال حاضر نیز باید بررسی کرد که در کجاها نیاز به قانون‌زدایی داریم.
وی در عین حال با تاکید بر اینکه نمی‌توان وجود اسنادی همچون سند چشم‌انداز، سند جامع علمی کشور و سیاست‌های ابلاغی را انکار کرد، گفت: ولی این انتظار را داریم که با تغییر دولت‌ها سیاست‌ها دستخوش تحولات نشود، ولی ما در این زمینه با چالش‌هایی مواجه هستیم.
نیلی احمد آبادی در ادامه اظهاراتش به تنوع دستگاه‌های اجرایی در کشور اشاره کرد و با بیان اینکه ما نمی‌توانیم این تنوع را انکار کنیم، اظهار کرد: ولی در مقابل انتظار داریم که شاکله اصلی اسناد و قوانین دستخوش تغییر نشود.
وی با طرح این سوال که چرا اسناد تدوین شده در عملکرد خود کمتر موفق بوده است، در این باره خاطر نشان کرد: مهم‌ترین چالش ما در تدوین اسناد پاسخ به این سوال است. از نظر من مهم‌ترین موردی که در مورد اسناد با آن روبرو هستیم، این است که چهره‌های علمی و دانشگاهی کشور کمتر با اسناد آشنا هستند، ضمن اینکه برداشت‌های واقعی از این اسناد ندارند.
رئیس دانشگاه تهران با تاکید بر ضرورت توجه به سرمایه‌گذاری برای اسناد تهیه شده، گفت: بر این اساس ما باید بر متدولوژی اسناد متمرکز شویم، چرا که تدوین روش اسناد بسیار مهم است. بررسی تجربیات دنیا نشان دهنده این است که در کشوری همچون ژاپن تدوین اسناد از بالا به پایین و در آمریکا برعکس است و هر دوی این کشورها موفق عمل کرده‌اند.
وی با اشاره به اینکه در تدوین اسناد باید در جامعه "تشنگی" ایجاد شود، خاطر نشان کرد: در این صورت جامعه علاقه‌مند به اجرای آن خواهد شد، ولی زمانی که جامعه نسبت به اجرای اسناد بی‌حس باشد، در زمان اجرای اسناد نیز مورد استقبال قرار نخواهد گرفت.
نیلی احمد آبادی همچنین با تاکید بر ضرورت توجه به تحولات جهانی در زمان تدوین اسناد بلند مدت، بیان کرد: اگر بخواهیم سندی مانند سند پیشرفت اسلامی ایران را برای ۵۰ سال آینده تدوین کنیم، باید به گونه‌ای تهیه شود که با تحولات سریع جهانی سازگار باشد.
وی با بیان اینکه در حال حاضر من نمی‌توانم این را بگویم که در دانشگاه‌ها تا ۱۰ سال آینده چه اتفاقی رخ خواهد داد، در این باره خاطر نشان کرد: دو علم هوش مصنوعی و آموزش الکترونیک به شدت مرزها را برداشته و فضای فیزیکی دانشگاه را دستخوش تحول کرده است. بر این اساس باید اسناد به گونه‌ای تدوین شود که در هر دوره‌ای قادر باشد با تحولات خود را سازگار کند.
رئیس دانشگاه تهران در بخش دیگری از صحبت‌های خود توزیع اختیارات را از دیگر چالش‌های اجرایی اسناد نام برد و در عین حال توضیح داد: این امر موجب شده است در حالی که ما مسئولیت داریم، ولی اختیارات لازم را نداریم و این امر باعث تاخیر و عقب افتادگی و افت راندمان می‌شود.
وی در ادامه اظهاراتش، خلاقیت و نوآوری را محور توسعه در دنیا نام برد و گفت: امروزه این دو امر به یک الگو تبدیل شده است. هر چند که در گذشته نوآوری بوده است، ولی مرکز نوآوری و خلاقیت وجود نداشته است، اما امروزه نوآوری و خلاقیت جزو برنامه‌های آموزشی شده است و کشورها بر اساس مراکز نوآوری به عنوان شاخص پیشرفت خود را بررسی می‌کنند و این سوال مطرح است که ما در تدوین اسناد چه مقدار به فضای خلاقیت و نوآوری توجه کرده‌ایم.
نیلی احمد آبادی خاطر نشان کرد: به نظر من اینکه در کشور به این نتیجه رسیده‌ایم که برای ۵۰ سال آینده طرحی را تدوین کنیم و آینده خود را امروز طراحی کنیم، نقطه ارزشمندی است و اینکه ما امروزه به آینده‌پژوهی روی آورده‌ایم و جهت‌گیری‌های علمی را نیز مدنظر قرار داده‌ایم، بسیار مهم است؛ ولی در ادامه باید چگونه عمل کنیم که این سند به مشغله ذهنی بدنه فکور و محقق دانشگاهی تبدیل شود؛ چرا که وقتی بدنه فکری کشور به طور مداوم به این موضوعات بپردازد، آینده روشن‌تری را خواهیم داشت و اسناد نیز اثربخشی بیشتری پیدا خواهند کرد.
وی تاکید کرد: اگر بخواهیم سند اسلامی ایرانی پیشرفت پویا شود، باید مدام مورد ارزیابی و بازنگری قرار گیرد و بر اساس تحولات جهانی آن را اصلاح کنیم.
رئیس دانشگاه تهران در ادامه صحبت‌های خود در کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، با اشاره به تجربیات جهانی برای به‌کارگیری بدنه فکری و دانشگاهی، بیان کرد: در دنیا بودجه‌ها به صورت هدایت شده در دانشگاه‌ها هزینه می‌شود، ولی در ایران فاقد این ساختار هستیم و پس از توزیع بودجه‌ها از دانشگاه‌ها خواسته می‌شود که در خصوص مسائل مختلف راهکارهایی را ارائه دهند. این در حالی است که اگر در بخش فرایندی دیده نشود، در هر سندی هر چند دقیق، در مرحله اجرا با مشکل مواجه خواهد شد.
